Волоколамск тас жолы

соғыс кезіндегі тағдырынан да бейхабармын, ал мына кітапты оқып біткен сәтте мұны соғыс тақырыбын менен гөрі тереңірек те дәлірек білетін және майдангерді ағынан жарыла сөйлете алатын адамның жазғанын қызыға да қызғана сезіндім, ал мұндай шеберлік сөз болып отырған істің нәзік қалтарыстарын әлгі кісіден кем білмейтін жанның ғана қолынан келетінін амалсыз мойындайды екенсің. Ал бұл іс – соғыс еді. Бектің кітабын екінші мәрте оқығанда майдан жылдарындағы әдебиетіміз үшін кеудемді мақтаныш сезімі кернеді. Сол тұста соғыс кезеңіне қатысты көптеген кітаптар мен жинақтарды қайталап оқуға кіріскен едім, оның ішінде өз шығармаларым да бар. Қан майдан кезінде осынау әскери тақырыпты қаншалықты терең игергенімізді тексергім келген. Мен өзіме де, өзгелерге де уақыт өте келе туындайтын қисынды сенімсіздікпен қараған едім. Қуанышқа қарай, жалпы алғанда, бұл күдігім бекер болып шықты. Қалай дегенмен, біз майдан кезінде соғыс туралы қаншама шындықты жазыппыз, әрине, соның арасында кейде өтірік те ұшырасып қалды, әсіресе, ақиқатты жасыру жәйттері жиірек еді. Ал біздің бәріміз жазған соғыс шындығының ішінде Бектің «Волоколамск тас толы» кітабы шындығының шоқтығы биік тұрды. Және екінші рет оқығанымда бұл кітап маған бұрынғыдан да қымбат көрінген. Әсіре бояудан ада, айқын, нақты, көпсөзділігі жоқ еңбек. Мұнда артық ештеңе кездеспейді, тіпті ештеңені ойша да түзеткің келмейді. Бұл өз ісін жетік білетін шебердің батыл қолымен, алдындағы қиын міндеттен тайсалмайтын, дарынды, шыншыл суреткердің қолымен жазылған нағыз соғыс-тын. «Волоколамск тас жолы» соғыс жайындағы менің сүйікті кітаптарымның бірі еді, әлі де солай болып келеді. Әмбе менің әдеби талғамыма қарамастан, жалпы, бұл біздің әдебиетіміздегі соғыс туралы ең үздік кітаптардың бірі екендігіне бек сенімдімін. Алайда осы еңбек өз елімізбен қатар бүкіл әлемге кең тарағанымен, әлі күнге дейін лайықты бағасын ала қойған жоқ.