? Иманда стрестің алдын алатын әлеует бар. Мұны түсіну үшін стрестің қайдан келетінін, оның түп төркіні қайда жатқандығына назар аударған жөн. Негізінде адамды стреске итермелейтін факторлардың бірі – жоқ болып кету деген уайым. Осындай себептен болған стресті мәңгілік мекен үшін жаратылған адам рухын жоқ болудан «құтқару операциясы» деуімізге болады. Сондықтан мақсаты дұрыс болғанмен қате түсінікпен, қате формада жасалған әрекет стрес тудырады.
?Қарап отырсақ табиғат пен адам арасында көптеген ұқсастықтар бар. Көктемде жерге егілген тұқым жазға қарай бүр жарып шығады. Адам баласы да ана құрсағында бір тамшыдан түзіліп, бірте-бірте жетіледі. ⠀ ? Өсімдіктің жаз бойы топырақтан, күннен және судан нәр алып, күзде жеміс бере бастайтыны секілді адам да балалық шақта алған тәрбиесі мен өскен ортасынан сіңірген құндылықтары арқылы есейгенде айналасына шуақ шаша бастайды.
?Адам дін үшін жаралған ба? Әлде дін адам үшін бе? ⠀ ?Адам болмаса дін бола ма? Дін адамға жіберілген болса, адам болмаса діннің болуында ешқандай мән қалмайды, әрине. Демек, дін адам үшін. ⠀ ?Ал егер адам дін үшін десек тек «дін үшін өмір сүру» идеясы бізді «шынайы өмірден» алыстатып, ақиқатты көрсетпейді. Бұған тарихтан мысал көп.
♻️Сәбидің атын «Мұхаммед» деп қоюға болады. Бұл аттың ауырлығы жөнінде нақты ғылыми дерек жоқ. Қайта Пайғамбарымыз (с.а.с) «Абдул’узза» (Уззаның құлы деген мағына береді) сынды мағынасы жағымсыз, ислами құндылықтарға сай емес есімдерді өзгерткен кездері болған. Бұдан біз адамның есімі оның мінез-құлқына, тағдырына белгілі бір дәрежеде әсер ететінін ұғынамыз. Узза – исламға дейінгі кезеңдегі араб қоғамына әйгілі пұттың атауы. ⠀
⚖️Бірде бір жас жігіт сөз арасында: «Осы береке дейтін нәрсеге өз басым сенбеймін, ол жоқ нәрсе ғой» депті. Сонда мәжілісте отырған Ибраһим ибн Адһам атты ғалым берекенің қандай болатынын, оның не нәрсе екенін әлгі жігітке мынадай мысалмен түсіндіріпті: ⠀ — Ит пен қойға қарашы. Оның қайсысы көп төлдейді? – деп сұрайды ғалым.
?Қожанасыр бір күні көшеде аяңдап келе жатса, анадайда үш бала бір нәрсені бөлісе алмай қызыл кеңірдек болып дауласып жатады. Қожекең ақырын құлағын түріп, көз қиығымен қараса әлгі үш бала жаңғаққа таласып жатыр екен. Қолдарындағы он тал жаңғақты үш адамға тең бөле алмай әлек болып жатқан көрінеді.
?«...Егер білмесеңдер, білетіндерден сұраңдар» (16/43). Ұшбу аят Мекке мүшіріктерінің Мұхаммед алейһиссаламның Алланың пайғамбары екендігіне шүбә келтіріп, «Құдай неліктен өзіміз сияқты пендені елші етіп жіберді, одан да періште жөнелтпеді ме?» деген орынсыз уәждеріне жауап ретінде түскен.
⚜️ Ет жақын бауырлардың өзі арасы алшақтап, араға ай салып көріспей жүретін бұл заманда туыстық қатынас, ағайынмен араласу сынды жақсы дүниелер сиреп барады. Қазақы дүниетанымында ерекше орны бар бұл байланыс ислам дінінде де ерекше мәнге ие.
? Пайғамбарымыз (с.а.с.) бір хадисінде: «Араларыңнан кім бір жамандық көрсе, оны қолымен түзетсін. Бұған күші жетпесе, тілімен түзетсін. Бұған да күші жетпесе, жүрегімен айыптасын. Бірақ бұл – иманның ең әлсізі» дейді. (Бұхари) ⠀ Сүннет бізге жақсылыққа шақырып ?, жамандықтан тыюдың ? үш деңгейі бар екенін айтады:
